ابوظبی در یک اقدام پیشگامانه برنامه‌ای جامع را برای تبدیل شدن به اولین دولت مبتنی بر هوش مصنوعی در جهان تا سال ۲۰۲۷ اعلام کرده است. این طرح که با بودجه‌ای ۱۳ میلیارد درهمی همراه است نه تنها سیستم حکومتی امارات را متحول خواهد کرد بلکه ۵۰۰۰ شغل در حوزه هوش مصنوعی را برای متخصصان داخلی ایجاد می‌کند.
بر اساس تحلیل کارشناسان این برنامه نقش کلیدی در بهبود خدمات دولتی، افزایش بهره‌وری و تقویت امنیت سایبری خواهد داشت. اما این تحول عظیم علاوه بر مزایا چالش‌هایی مانند حفظ حریم خصوصی امنیت داده‌ها و نیاز به تغییرات فرهنگی را نیز به همراه دارد.
سرمایه‌گذاری ۱۳ میلیارد درهمی برای آینده دیجیتال
دولت ابوظبی روز سه‌شنبه اعلام کرد که ۱۳ میلیارد درهم را برای توسعه دولت مبتنی بر هوش مصنوعی تخصیص داده است. این طرح شامل اتوماسیون فرآیندهای دولتی، استفاده از سیستم‌های پیش‌بینی و توسعه زیرساخت‌های دیجیتالی مدرن است که دولت را قادر می‌سازد تا دقیق‌تر سریع‌تر و با هزینه کمتر خدمات ارائه دهد.
یکی از مهم‌ترین اهداف این پروژه ایجاد ۵۰۰۰ فرصت شغلی برای استعدادهای داخلی است. شیوا پیلای کارشناس تحول دیجیتال در یکی از شرکت‌های پیشرفته فناوری در ابوظبی می‌گوید که این طرح در حوزه‌هایی نظیر امنیت سایبری مدیریت بحران مراقبت‌های بهداشتی اجرای قانون و تدارکات دولتی اثرگذار خواهد بود.
او توضیح می‌دهد که هوش مصنوعی می‌تواند پیش‌بینی‌های دقیق‌تری در مورد خدمات ارائه دهد کیفیت زندگی شهروندان را بهبود بخشد رشد اقتصادی را تسریع کند و فرآیند تصمیم‌گیری را کارآمدتر سازد.
با این حال وی هشدار می‌دهد که اجرای این پروژه با چالش‌هایی همراه است. به عنوان مثال داده‌های ناپایدار یا ناقص می‌توانند باعث نابرابری در ارائه خدمات شوند. او می‌گوید:
هوش مصنوعی زمانی عملکرد خوبی دارد که داده‌های تمیز و یکپارچه در اختیار داشته باشد. اگر اطلاعات شهروندان در سیستم به‌درستی ثبت نشده باشد برخی افراد ممکن است از مزایای آن بهره‌مند نشوند.
به عنوان نمونه وی اشاره می‌کند که در برخی سیستم‌ها تفاوت در نوشتار نام یا اشکالاتی در ثبت جنسیت باعث تأخیر در انجام برخی خدمات دولتی شده است.
نیاز به تغییرات فرهنگی برای پذیرش دولت هوش مصنوعی
یکی دیگر از چالش‌های مهم اجرای این پروژه نیاز به تغییر فرهنگی در میان شهروندان و کارمندان دولتی است. پیلای معتقد است که بسیاری از مردم هنوز ترجیح می‌دهند به‌صورت حضوری امور خود را انجام دهند حتی زمانی که دستگاه‌های سلف‌سرویس در مراکز مخابراتی و بانکی در دسترس هستند.
به همین دلیل تحول به سمت یک دولت مبتنی بر هوش مصنوعی مستلزم ایجاد تغییر در طرز فکر شهروندان است تا آن‌ها استفاده از خدمات دیجیتالی را به‌عنوان بخشی از زندگی روزمره خود بپذیرند.
۵۰۰۰ فرصت شغلی جدید شامل چه مواردی است؟
اجرای این طرح به نیروی کار متخصص در حوزه هوش مصنوعی نیاز دارد. بر اساس اظهارات کارشناسان مشاغلی که بیشترین تقاضا را در این پروژه خواهند داشت شامل موارد زیر است:
- مهندسان ماشین لرنینگ
- مهندسان هوش مصنوعی
- دانشمندان داده
- مهندسان رباتیک
به گفته سلطان الحاجی معاون دانشگاه هوش مصنوعی محمد بن زاید (MBZUAI) در آینده مشاغلی که هوش مصنوعی را با رباتیک و اخلاق فناوری ترکیب می‌کنند اهمیت بیشتری خواهند داشت.
وی افزود که دانشگاه MBZUAI در حال تربیت نسل جدید متخصصان هوش مصنوعی از طریق برنامه‌های کارشناسی ارشد و دکتری است. این دانشگاه همچنین دوره‌های آموزشی ویژه‌ای را برای رهبران و مدیران با تمرکز بر رهبری در هوش مصنوعی و مدیریت سیستم‌های هوشمند ارائه می‌دهد.
سامی عبدالنور کارشناس فناوری معتقد است که این تحول باعث ایجاد مشاغل جدید در حوزه سیاست‌گذاری هوش مصنوعی مدیریت تطابق با قوانین کنترل کیفیت و امنیت سایبری خواهد شد. وی می‌گوید:
مشاغلی که هوش مصنوعی را با سیاست‌گذاری حاکمیت و اخلاق ترکیب می‌کنند برای اماراتی‌ها بسیار جذاب خواهند بود. این حوزه‌ها با توسعه مسئولانه‌ی هوش مصنوعی و نوآوری‌های فناوری هماهنگ هستند.
ساخت زیرساخت‌های جدید برای دولت هوش مصنوعی
اجرای این برنامه به توسعه یک زیرساخت کاملاً جدید نیاز دارد. عبدالنور تأکید می‌کند که چنین تغییری به رایانه‌های فوق‌العاده قدرتمند و مراکز داده پیشرفته نیاز دارد.
وی معتقد است که استفاده از پردازش ابری در تمام فرآیندهای دولتی امنیت داده‌ها حاکمیت دیجیتالی و مقیاس‌پذیری سیستم‌ها را تضمین خواهد کرد. همچنین ایجاد یک سیستم مدیریت متمرکز برای ادارات دولتی و شرکت‌های خصوصی به کاهش بوروکراسی و تسریع فرآیندهای اجرایی کمک می‌کند.
وی توضیح می‌دهد که دولت مبتنی بر هوش مصنوعی می‌تواند فرآیندهای غیرضروری را حذف کرده و از خدمات الکترونیکی هوشمند برای حل مشکلات شهروندان استفاده کند. به این ترتیب دولت سریع‌تر ساده‌تر و کارآمدتر عمل خواهد کرد.
یکی از نگرانی‌های اصلی در این پروژه مسائل مربوط به امنیت سایبری و حفاظت از اطلاعات شخصی شهروندان است. عبدالنور معتقد است که سیستم‌های نظارتی مبتنی بر هوش مصنوعی از دولت در برابر حملات سایبری محافظت کرده و حریم خصوصی کاربران را بهبود می‌بخشند.
وی اضافه می‌کند که این فناوری‌ها قادر خواهند بود تهدیدهای امنیتی را به‌صورت خودکار شناسایی کرده و از بروز حملات سایبری جلوگیری کنند.
